Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΠΡΩΗΝ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ

Η περιοχή του Κοσσυφοπεδίου βρισκόταν στην καρδιά της σερβικής αυτοκρατορίας στα τέλη του Μεσαίωνα , αλλά κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς Τούρκους το 1389 μετά την ήττα της Σερβίας στη Μάχη του Κοσσυφοπεδίου. Μέχρι τη στιγμή που η Σερβία ανέκτησε τον έλεγχο του Κοσσυφοπεδίου από την Τουρκία, το 1913, είχαν απομείνει λίγοι Σέρβοι σε μια περιοχή που είχε καταλήξει να κυριαρχείται από Αλβανούς. Το 1918, μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το Κοσσυφοπέδιο έγινε επίσημα επαρχία της Σερβίας και έτσι παρέμεινε μέχρι που ο Τίτο ίδρυσε την Ομοσπονδιακή Λαϊκή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας το 1945, αποτελούμενη από τα βαλκανικά κράτη της Σερβίας, της Κροατίας, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, του Μαυροβουνίου, της Σλοβενίας και των Σκοπίων. Ωστόσο, ο Τίτο τελικά ενέδωσε στις απαιτήσεις των Κοσοβάρων για μεγαλύτερη αυτονομία και μετά το 1974 το Κοσσυφοπέδιο λειτούργησε ως ανεξάρτητο κράτος σε όλα εκτός από το όνομα.

Οι Σέρβοι άρχισαν να δυσφορούν για την αυτονομία του Κοσσυφοπεδίου, η οποία του επέτρεψε να ενεργεί ενάντια στα σερβικά συμφέροντα, και όταν το 1987 ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς εξελέγη αρχηγός του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σερβίας υποσχέθηκε να επαναφέρει τη σερβική κυριαρχία στο Κοσσυφοπέδιο. Το 1989, ο Μιλόσεβιτς έγινε πρόεδρος της Σερβίας και κινήθηκε γρήγορα προς την υπόθεση του Κοσσυφοπεδίου, αφαιρώντας την αυτονομία του, ενώ το 1990 έστειλε στρατεύματα για να διαλύσουν την κυβέρνησή του. Εν τω μεταξύ, ο σερβικός εθνικισμός οδήγησε στη διάλυση της γιουγκοσλαβικής ομοσπονδίας το 1991 και το 1992 η βαλκανική κρίση επιδεινώθηκε και μετατράπηκε σε εμφύλιο πόλεμο. Ο μαχητικός Απελευθερωτικός Στρατός του Κοσσυφοπεδίου (UCK) εμφανίστηκε το 1996 και άρχισε να επιτίθεται στη σερβική αστυνομία στο Κοσσυφοπέδιο. Με την απόκτηση όπλων από την Αλβανία, ο UCK ενίσχυσε τις επιθέσεις του το 1997, προκαλώντας μεγάλη επίθεση από τα σερβικά στρατεύματα εναντίον της περιοχής Ντρένικα, που ελεγχόταν από τους αντάρτες, τον Φεβρουάριο - Μάρτιο του 1998. Δεκάδες άμαχοι σκοτώθηκαν και η στρατολόγηση στον UCK αυξήθηκε. Τον Ιούλιο, ο UCK εξαπέλυσε επίθεση σε ολόκληρο το Κοσσυφοπέδιο, καταλαμβάνοντας τον έλεγχο σχεδόν της μισής επαρχίας προτού νικηθεί από σερβική αντεπίθεση το καλοκαίρι. Τα σερβικά στρατεύματα έδιωξαν χιλιάδες Αλβανούς από τα σπίτια τους και κατηγορήθηκαν για σφαγές αμάχων του Κοσσυφοπεδίου.

Τον Οκτώβριο, το ΝΑΤΟ απείλησε τη Σερβία με αεροπορικές επιδρομές και ο Μιλόσεβιτς συμφώνησε να επιτρέψει την επιστροφή δεκάδων χιλιάδων προσφύγων. Ωστόσο, οι μάχες ξανάρχισαν σύντομα και οι συνομιλίες μεταξύ Αλβανών και Σέρβων του Κοσσυφοπεδίου στο Ραμπουγιέ της Γαλλίας τον Φεβρουάριο του 1999 δεν έφεραν αποτέλεσμα. Στις 18 Μαρτίου οι ειρηνευτικές συνομιλίες στο Παρίσι, κατέρρευσαν αφού η σερβική αντιπροσωπεία αρνήθηκε να υπογράψει συμφωνία που ζητούσε την αυτονομία του Κοσσυφοπεδίου και την ανάπτυξη στρατευμάτων του ΝΑΤΟ. Δύο ημέρες αργότερα, ο σερβικός στρατός εξαπέλυσε νέα επίθεση στο Κοσσυφοπέδιο. Σε αυτό το σημείο επενέβη στρατιωτικά το Ν.Α.Τ.Ο.

Εκτός από τις σερβικές στρατιωτικές θέσεις, η αεροπορική εκστρατεία του ΝΑΤΟ είχε στόχο κυβερνητικά κτίρια και υποδομές της χώρας σε μια προσπάθεια αποσταθεροποίησης του καθεστώτος Μιλόσεβιτς. Η καταιγίδα των βομβών θα διαρκούσε 78 ημέρες, μέχρι και τη μέρα των Χριστουγέννων, διαλύοντας τις υποδομές της Σερβίας, ξαναγυρίζοντας τη χώρα τριάντα σκοτεινά χρόνια πίσω. Πύραυλοι Τόμαχοκ και Κρουζ, που εκτοξεύτηκαν από αεροπλανοφόρα και υποβρύχια στην Αδριατική θάλασσα και από αεροσκάφη «Β-52» έπληξαν στόχους στα περίχωρα του Βελιγραδίου όπου βρίσκονταν η αεροπορική βάση Μπατάνιτσα, ο μεγάλος επικοινωνιακός πυλώνας στο βουνό Αβάλα, η στρατιωτική ακαδημία και το Στρατιωτικό-τεχνικό Ινστιτούτο του Βελιγραδίου και επίσης άλλοι σαράντα περίπου στρατιωτικοί στόχοι σε Σερβία και Κόσοβο.

Οι βομβαρδισμοί κατά της Γιουγκοσλαβίας ήταν η μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση στην Ευρώπη μετά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο. Κατά τη διάρκεια των έντεκα εβδομάδων τους, πραγματοποιήθηκαν 2300 αεροπορικές επιδρομές και χρησιμοποιήθηκαν 1130 πολεμικά αεροσκάφη. Από τα αεροπλάνα ρίχτηκαν συνολικά 420.000 βλήματα, πύραυλοι και βόμβες, ενώ από τα πλοία στην Αδριατική 1300 πύραυλοι. Το ΝΑΤΟ χρησιμοποίησε επίσης 37.000 βόμβες διασποράς που προκάλεσαν τους περισσότερους θανάτους μεταξύ του άμαχου πληθυσμού, όπως επίσης και βλήματα, τα οποία στην κεφαλή έφεραν απεμπλουτισμένο ουράνιο, ένα άκρως επικίνδυνο ραδιενεργό υλικό. Οι απώλειες σε ανθρώπινα θύματα ποτέ δεν έχουν εξακριβωθεί. Η κυβέρνηση της Σερβίας υπολογίζει ότι κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών σκοτώθηκαν 2500 άνθρωποι, εκ των οποίων οι 1008 ήταν ένστολοι (αστυνομικοί και στρατιωτικοί), ενώ τραυματίστηκαν 12.500, μεταξύ των οποίων 2700 παιδιά.

Ανεξάρτητες πηγές, ωστόσο, που καταμετρούν και τα θύματα των βομβαρδισμών στο Κόσοβο, όπου η σερβική κυβέρνηση δεν έχει πρόσβαση, αναφέρουν ότι οι νεκροί ήταν περίπου 4.000.Οι βομβαρδισμοί και οι συνεχιζόμενες σερβικές επιθέσεις οδήγησαν εκατοντάδες χιλιάδες Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου στη γειτονική Αλβανία, τη Βόρεια Μακεδονία και το Μαυροβούνιο. Πολλοί από αυτούς τους πρόσφυγες μεταφέρθηκαν με ελικόπτερο στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε άλλα κράτη του ΝΑΤΟ. Οι βομβαρδισμοί του ΝΑΤΟ έληξαν όταν η Σερβία συμφώνησε σε μια ειρηνευτική συμφωνία που ζητούσε την απόσυρση των σερβικών δυνάμεων από το Κοσσυφοπέδιο και την αντικατάστασή τους από ειρηνευτικά στρατεύματα του ΝΑΤΟ. Στις 12 Ιουνίου, οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ κινήθηκαν στο Κοσσυφοπέδιο από τα Σκόπια. Την ίδια μέρα, ρωσικά στρατεύματα έφτασαν στην πρωτεύουσα του Κοσόβου, την Πρίστινα και ανάγκασαν το ΝΑΤΟ να συμφωνήσει σε κοινή κατοχή. Παρά την παρουσία ειρηνευτικών στρατευμάτων, οι Αλβανοί του Κοσσυφοπεδίου που επέστρεψαν αντεπιτέθηκαν στη σερβική μειονότητα του Κοσσυφοπεδίου, αναγκάζοντάς τους να καταφύγουν στη Σερβία. Κάτω από την κατοχή του ΝΑΤΟ, η αυτονομία του Κοσσυφοπεδίου αποκαταστάθηκε, αλλά η επαρχία παρέμεινε επίσημα μέρος της Σερβίας.

Ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς εκδιώχθηκε από την εξουσία με λαϊκή επανάσταση στο Βελιγράδι τον Οκτώβριο του 2000 - κάτι από Ιράκ θυμίζει αυτό - αντικαταστάθηκε από τον εκλεγμένο Βόισλαβ Κοστούνιτσα, έναν μετριοπαθή Σέρβο εθνικιστή που υποσχέθηκε να επανενσωματώσει τη Σερβία στην Ευρώπη και τον κόσμο μετά από μια δεκαετία απομόνωσης.Ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς πέθανε σε φυλακή της Ολλανδίας, στις 11 Μαρτίου του 2006, κατά τη διάρκεια της δίκης του για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και για γενοκτονία.